Από: Αντιστράτηγο ε.α. Ιωάννη Κρασσά

«Βουλή καὶ μύθοισι καὶ ἡπερπηΐδι τέχνη (Με θέληση, με μύθους και τη τέχνη της εξαπατήσεως)» Η απάντηση του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην ερώτηση πως κατόρθωσε να κατακτήσει το κόσμο σε τόσο σύντομο χρόνο.

Το Κτύπημα

Οι μέλισσες όταν αιωρούνται, η κίνηση των πτερύγων τους παράγει ένα συνεχές βούισμα. Ο ήχος αυτός στην αγγλική περιγράφεται με τη λέξη "drone", η οποία υιοθετήθηκε για να περιγράψει τα μικρά ηλεκτροκίνητα κατευθυνόμενα εναέρια, μη επανδρωμένα οχήματα. Την 1^η Ιουνίου 2025, στους απέραντους χώρους που καταλαμβάνουν οι ρωσικές αεροπορικές βάσεις Ολένια (Olenya)[1] στο Μουρμάνσκ, Μπελάγια (Belaya)[2] στο Ιρκούρτσκ, Ντιαγκίλεβο (Dyagilevo)[3] στο Ριαζάν, Ιβάνοβο (Ivanovo)[4] στο Ιβάνοβο και Ουκράϊνκα (Ukrainka)[5] στο Σερίσεβο, δεν άκουσαν το βουητό των 117 ουκρανικών drones τύπου OSA[6] (στην ουκρανική OSA σημαίνει σφίγγα), αλλά σίγουρα αισθάνθηκαν «το τσίμπημα» των 3 κιλών βομβών που έπληξαν τα μεγάλα ρωσικά στρατηγικά βομβαρδιστικά μακράς ακτίνος δράσεως. Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε σε πέντε ζώνες ώρας σε αποστάσεις από 800 έως 4.000 χιλιόμετρα από την Ουκρανία. Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας[7] [SBU (Sluzhba Bezpeky Ukrainy)], επωμίσθηκε εξ ολοκλήρου την προετοιμασία και τη διεξαγωγή της.

Περί Ντρόουνς

Ο άνθρωπος από την εμφάνισή του επί της γης είχε ως πρώτο μέλημά του την εξασφάλιση της επιβιώσεώς του και όταν την επιτύγχανε επιδίωκε την αύξηση της κυριαρχίας του. Η ικανοποίηση αυτών των αναγκών οδήγησε στην εφεύρεση των όπλων. Τα drones αποτελούν τη συνέχεια των ακοντίων και των τόξων. Επί 50.000 χρόνια το τόξο εξασφάλιζε τα πλέον στοχευμένα κτυπήματα στις μεγαλύτερες αποστάσεις. Πριν από 6 αιώνες αντικαταστάθηκε από το τυφέκιο, ενώ ο καταπέλτης παραχώρησε τη θέση του στο πυροβόλο.

Τα drones εντάσσονται στη κατηγορία των μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων, τα οποία περιγράφονται με το ακρωνύμιο UAV (Unmanned Aerial Vehicle). Ο Βρετανός ηθοποιός και λάτρης των τηλεκατευθυνόμενων μοντέλων αεροπλάνων Ρέτζινταλντ Ντένι[8] (1891-1967), θεωρείται ο πρωτοπόρος των UAV. Το 1935 ανέπτυξε το πρώτο κατευθυνόμενο εξ αποστάσεως αεροσκάφος υπό κλίμακα. Το 1940, ίδρυσε την εταιρεία Radioplane τα μοντέλα της οποίας χρησιμοποιήθηκαν από το στρατό των ΗΠΑ, για την εκπαίδευση κυρίως των χειριστών των αντιαεροπορικών όπλων, αλλά και για άλλες αποστολές. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (Β΄ΠΠ), τα εμπόλεμα κράτη παρήγαγαν μη επανδρωμένα εναέρια, επίγεια και θαλάσσια οχήματα. Κατά τους Αραβο-ισραηλινούς πολέμους το Ισραήλ χρησιμοποίησε UAV για την παραπλάνηση των εχθρικών συστοιχιών αντιαεροπορικών πυραύλων, αλλά και για αναγνωρίσεις.

Ο Ρέτζινταλντ Ντένι και ένα από τα τηλεκατευθυνόμενα αεροπλάνα του το 1938.

Την τελευταία εικοσαετία η ανάπτυξη των UAV υπήρξε ραγδαία, τα οποία θεωρούνται από πολλούς «ιπτάμενα ρομπότ». Η πτήση τους ελέγχεται με τηλεχειρισμό, ή από προγραμματισμένο λογισμικό ενσωματωμένο στο λειτουργικό του σύστημά, σε συνδυασμό με αισθητήρες και με τη βοήθεια του Παγκόσμιου Συστήματος Εντοπισμού Θέσεως [GPS Global Positioning System)]. Τα drones κατασκευάζονται σε διαφορετικούς τύπους και μεγέθη αναλόγως της αποστολής που θα εκτελέσουν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ, η Κίνα, η Νότια Κορέα, το Ιράν, το Ιράκ, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ινδία, το Πακιστάν, η Ρωσία, η Τουρκία, η Ουκρανία και η Πολωνία έχουν κατασκευάσει UAV μάχης [UCAV (Unmanned Combat Aerial Vehicle)] από το 2019.

Τύποι Ντρόουνς

Η Επιλογή των Στόχων

Οι Ουκρανοί επέλεξαν να πλήξουν τα Ρωσικά βομβαρδιστικά, γιατί από την έναρξη του πολέμου χρησιμοποιούνται για τη ρίψη διαφόρων ειδών βομβών και για την εκτόξευση πυραύλων κρούζ[9].  

Η Προετοιμασία

Ο «Ιστός της Αράχνης» υφαίνονταν επί 18 μήνες, υπό την άμεση εποπτεία του επικεφαλής της SBU Αντιστράτηγου Βασίλ Μαλγιούκ[10] (1983-) και εξελίχθηκε σε 4 φάσεις:

Ο Ζελένσκυ με τον Μαλγιούκ.

Φάση Α΄. Εισαγωγή των αποσυναρμολογημένων Ντρόουνς, των μπαταριών και των βομβών εντός της Ρωσίας. Τα Ντρόουνς τοποθετήθηκαν εντός εμπορευματοκιβωτίων (container), σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, κάτω ακριβώς από τις αφαιρούμενες ξύλινες οροφές τους. Μ’ αυτό το τρόπο δημιούργησαν κινητές εξέδρες εκτοξεύσεως τις οποίες μετέφεραν πλησίον των στόχων. Η εισαγωγή τους στη Ρωσία έγινε από οχήματα εγχωρίων ιδιωτικών εταιρειών. Για τη καθοδήγησή τους και τη μεταφορά εικόνων υψηλής ευκρίνειας χρησιμοποιήθηκαν τα ρωσικά δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, με τη χρήση καρτών SIM [Subscriber Identity Module (Στοιχεία Ταυτότητος Συνδρομητού)] καρτοκινητών συνδέσεων και το ελευθέρας προσβάσεως λογισμικό Ardu Pilot[11]. Το εν λόγω πρόγραμμα δεν χρησιμοποίει δορυφορική πλοήγηση και ως εκ τούτου μειώνει τις δυνατότητες παρεμβολών εκ μέρους των Ρώσων. Σύμφωνα με τους Ουκρανούς τα Ντρόουνς είχαν εξοπλισθεί με συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, τα οποία μπορούσαν να εντοπίζουν και να προσβάλλουν τους στόχους σε περίπτωση διακοπής της εξ αποστάσεως πλοηγήσεως. Όσοι συμμετείχαν στην επιχείρηση απομακρύνθηκαν από τη Ρωσία πριν την εκτέλεσή της.

Φάση Β΄. Συναρμολόγηση τους και αποθήκευσή των Drones. Η συναρμολόγηση των Ντρόουνς πραγματοποιήθηκε εντός της Ρωσίας σε διάφορες περιοχές. Χρησιμοποιήθηκαν κλειστοί μεταλλικοί σκελετοί για μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και τοποθετήθηκαν ειδικά πέλματα για την διευκόλυνση της απογειώσεως.

Φάση Γ΄. Μεταφορά εγγύς των στόχων. Η μεταφορά των εμπορευματοκιβώτιων/βάσεων εκτοξεύσεως πλησίον των στόχων πραγματοποιήθηκε από ρωσικές εταιρείες μεταφορών κατόπιν συμφωνιών μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων και διαβιβάσεως τηλεφωνικών εντολών.

Φάση Δ΄. Προσβολή των στόχων.

Οι οροφές των εμπορευματοκιβωτίων άνοιξαν εξ αποστάσεως και πιλότοι χειριστές ανέλαβαν την πλοήγησή των drones προς τα αεροσκάφη με στόχο την άφεση των βομβών στις δεξαμενές καυσίμων που βρίσκονται στις πτέρυγες. Η Ουκρανία ανακοίνωσε ότι κατέστρεψαν 13 και προκάλεσαν ζημιές σε 28 βομβαρδιστικά Tu 95[12], Tu 160[13], Tu 22 M3[14] τα οποία αντιστοιχούν στο 1/3 του αεροπορικού στόλου μεταφοράς πυραύλων Κρούζ. Χτύπησαν επίσης ένα αεροσκάφος εγκαίρου προειδοποιήσεως Α-50[15]. Το συνολικό κόστος του πλήγματος για τη Ρωσία ανέρχεται σε 7 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ για την Ουκρανία δεν υπερβαίνει τις 300.000.

Το Ρωσικό υπουργείο Αμύνης επιβεβαίωσε την Ουκρανική επίθεση, την οποία χαρακτήρισε ως «τρομοκρατική ενέργεια». Ανέφερε επίσης ότι οι επιθέσεις αποκρούσθηκαν σε τρία αεροδρόμια, ενώ παραδέχθηκε ότι υπέστησαν ζημιές αεροσκάφη στις αεροπορικές βάσεις της Ολένια και της Μπελάγια. Σύμφωνα με τις «Βασικές Αρχές της Κρατικής Πολιτικής της Ρωσικής Ομοσπονδίας για την Πυρηνική Αποτροπή», η καταστροφή μέσων μεταφοράς πυρηνικών όπλων επιτρέπει στη Ρωσία τη χρήση πυρηνικών όπλων.

To αεροπλάνο A-50.

Οι ΗΠΑ εκτιμούν τον αριθμό των πληγέντων αεροσκαφών σε 20 και δήλωσαν ότι δεν είχαν καμία ενημέρωση για την επιχείρηση. Βομβαρδιστικά αεροσκάφη αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων καταστράφηκαν από drones των 1.000 δολαρίων.

Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα

Δυτικά μέσα ενημερώσεως παρομοίωσαν την επιχείρηση με το βομβαρδισμό από τους Ιάπωνες, του Αμερικανικού στόλου του Ειρηνικού στο ναύσταθμο του Περλ Χάρμπορ στη Χαβάη, κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (7 Δεκ 1941).

Η εφημερίδα Wall Street Journal[16], σε άρθρο της συνέκρινε τη επιχείρηση «Ιστός της Αράχνης» με τις επιχειρήσεις του Ισραηλινού Στρατού εναντίον της Χεζμπολάχ στο Λίβανο και την περιέγραψε σαν μια πολύ έξυπνη επιχείρηση.

Την 12^η Ιουνίου 2025 κατά την Ισραηλινή επιχείρηση Rising Lion (Ανατέλλων Λέων) κατά του Ιράν, η καταστροφή των εκτοξευτών αντιαεροπορικών πυραύλων με drones, που απογειώθηκαν σε μικρή απόσταση από τους στόχους, παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με το ουκρανικό χτύπημα στη Ρωσία.

Η ετοιμότητα αντιδράσεως στο μη αναμενόμενο, αποτελεί προϋπόθεση επιτυχούς διεξαγωγής των πολέμων,.

Πρέπει να μην ξεχνάμε ότι ο αντίπαλος μπορεί να ανταποδώσει ισοδύναμο και ισχυρότερο από τα πλήγματα που του επιφέρουμε. Σε όλα τα συστήματα υπάρχει πάντοτε μία «αχίλλειος πτέρνα».

Η διεθνής πραγματικότητα επιβεβαιώνει το γεγονός ότι η στρατιωτική ισχύς αποτελεί τον αναντικατάστατο παράγοντα υπερασπίσεως της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητος των εθνών. 

Μεγαλύτερη ζημιά από την από την καταστροφή των αεροσκαφών υπήρξε το πλήγμα στην εικόνα της Ρωσίας. Η αποτυχία των μυστικών υπηρεσιών από τις προέρχεται ο Πούτιν ενδέχεται να οδηγήσουν σε «επώδυνες εκκαθαρίσεις». 

Αντιστράτηγος ε.α. Ιωάννης Κρασσάς

Ιούνιος 2025

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1] Τα drones που έπληξαν την αεροπορική βάση στην Olenya, νοτίως του Μουρμάνσκ απογειώθηκαν από ένα σταθμευμένο φορτηγό όχημα σε πρατήριο καυσίμων πλησίον της βάσεως. Τα ρωσικά μέσα ενημερώσεως επιβεβαίωσαν την επίθεση, η οποία όμως αντιμετωπίσθηκε από την αεράμυνα. Κάτοικοι της του Ολενέγκορσκ (Olenegorsk) που βρίσκεται πλησίον της βάσεως ανέφεραν για 10 τουλάχιστον ισχυρές εκρήξεις, ενώ οι αρχές απαγόρευσαν την είσοδο και την έξοδο των κατοίκων από τη πόλη. Από τις 26 Μαΐου 2025, δύο Tu-95MS, τρία Tu-160 και δύο Su-34 στάθμευαν στην βάση.

[2] Η προσβολή της αεροπορικής βάσεως της Μπελάγια (Belaya) στην περιφέρεια του Ιρκούρτσκ, σηματοδότησε την πρώτη Ουκρανική προσβολή στη Σιβηρία. Στη βάση στάθμευαν 41 βομβαρδιστικά (35 Tu-22M3 και 7 Tu 160), 30 μαχητικά Mig 31 και 8 μεταφορικά αεροσκάφη. Αεροφωτογραφίες που ελήφθησαν την 2 Ιουνίου 2025 εμφανίζουν τρία κατεστραμμένα βομβαρδιστικά Tu-95 και ένα Tu-22M3 και 4 πληγέντα (1 Tu-95 και τρία Tu-22M3).

[3] Στο αεροδρόμιο Ντιαγκίλεβο (Dyagilevo) στην περιοχή του Ριαζάν (Ryazan) κανένα από τα Ουκρανικά Drones δεν πέτυχε το στόχο του, στα σταθμεύοντα βομβαρδιστικά Tu-95 και Tu-22M3.

[4] Οι Ρωσικές αρχές δεν ανέφεραν επίθεση κατά της αεροπορικής βάσεως Ιβάνοβο Σεβέρνι (Ivanovo Severny), πλησίον του Ιβάνοβο. Στις 3 Ιουνίου η Βρετανική Daily Telegraph μνημόνευσε την ύπαρξη τρίλεπτης διάρκειας βίντεο, όπου φαίνεται η προσβολή με Ντρόουνς και φλεγόμενα βομβαρδιστικά αεροπλάνα.

[5] Η επίθεση στην αεροπορική βάση Ουκράϊνκα (Ukrainka), πλησίον του Seryshevo στην περιφέρεια Amur, δεν εκδηλώθηκε καθόσον το όχημα που μετέφερε τα Ντρόουνς ανεφλέγη και στην συνέχεια εξερράγη.

[6] Τα Ουκρανικής κατασκευής drones OSA FPV της εταιρείας First Contact διαθέτουν 4 ελικοφόρους ηλεκτρικούς κινητήρες. Χρόνος πτήσεως: Έως 15 λεπτά. Ωφέλιμο φορτίο: Έως 3,2 κιλά. Εμβέλεια ελέγχου και βίντεο: Έως 10 km. Ακτίνα πτήσεως μάχης: 8 km. Ταχύτητα πλεύσης: 150 km/h. Βίντεο: 5.8 Hz. Τιμή: 400 ευρώ.

[7] Η υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας [SBU (Sluzhba Bezpeky Ukrainy)] ιδρύθηκε το 1991, αμέσως μετά τη διακήρυξη ανεξαρτησίας της Ουκρανίας και υπάγεται υπό την άμεση εποπτεία του Προέδρου της χώρας. Αποτελεί τη βασική υπηρεσία ασφαλείας του κράτους με κύριες αποστολές, την αντικατασκοπεία, τη καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Συνιστά στρατιωτικό σχηματισμό και το προσωπικό της διαθέτει ιδία μονάδα ειδικών δυνάμεων, υπό την ονομασία «Ομάδα Άλφα».

[8] Ο Βρετανός Ρέτζιναλντ Λι Ντάγκμορ (1891 -1967), υπήρξε γνωστός ηθοποιός του βωβού κινηματογράφου ως Ρέτζιναλντ Ντένι  (Reginald Denny), αεροπόρος και πρωτοπόρος των UAV. Πολέμησε κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως πυροβολητής της αεροπορίας, ενώ κατά τον Β΄ΠΠ εντάχθηκε στην Βασιλική Πολεμική Αεροπορία [RAF (Royal Air Force)]. Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, ο Ντένι ενδιαφέρθηκε για τα μοντέλα αεροπλάνων ελευθέρας πτήσεως και το 1935 κατασκεύασε το τηλεκατευθυνόμενο «ραδιοπλάνο».Το 1940 ίδρυσε την εταιρεία “Radioplane” η οποία προμήθευσε 15.000 μη επανδρωμένα αεροσκάφη στον Αμερικανικό Στρατό.

Ο Ρέτζιναλντ Λι Ντάγκμορ.

[9] Ο πύραυλος κρουζ [πλεύσεως (cruise)] χρησιμοποιείται για τη προσβολή χερσαίων στόχων κινούμενος με σταθερή ταχύτητα. Έχει σχεδιαστεί για να προωθεί την εκρηκτική κεφαλή σε μεγάλες αποστάσεις με υψηλή ακρίβεια. Το κύριο πλεονέκτημα του είναι η αυτόνομη κίνηση σε χαμηλά ύψη, σε προκαθορισμένο δρομολόγιο, σε μη βαλλιστική τροχιά, με υψηλή μεν, αλλά υποηχητική ταχύτητα(1235 χλμ/ω).

[10] Ο Αντιστράτηγος του Ουκρανικού στρατού Βασίλ Μαλγιούκ [1983 (42 χρονών)] από το Φεβρουάριο του 2023 είναι αρχηγός της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας και μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας και Αμύνης της χώρας. Ο Μαλγιούκ φρόντισε για την εκκαθάριση της SBU από Ρώσσους πράκτορες. Στη συνεδρίαση του κοινοβουλίου για τον διορισμό του, ο Μαλγιούκ δήλωσε ότι «ο θάνατος είναι η μόνη προοπτική που μπορούμε να προσφέρουμε στους κατακτητές» ! 

[11] Το ArduPilot είναι ένα αξιόπιστο, ευέλικτο και ανοιχτού κώδικα σύστημα αυτόματου πιλότου που υποστηρίζει πολλούς τύπους οχημάτων: πολυελικόπτερα, παραδοσιακά ελικόπτερα, αεροσκάφη σταθερών πτερύγων, σκάφη, υποβρύχια, κ.α.

[12] Στρατηγικό βομβαρδιστικό Tu 95, Νατοϊκή ονομασία "bear (αρκούδα)".

• Σχεδίαση-κατασκευή Tupolev. Πρώτη παρουσίαση 1952. Παρήχθησαν 500 μονάδες.
• Μήκος: 46,2 μ. Άνοιγμα πτερύγων: 50,1 μ. Ύψος: 12,12 μ. Κενό βάρος: 90.000 kg Μικτό βάρος: 171,000 kg
• Κινητήρας: 4 × Kuznetsov NK-12 turboprop κινητήρες 15.000 PS.
• Έλικες: 8-πτερύγια αντίθετα περιστρεφόμενες έλικες σταθερής ταχύτητας με πλήρη φτερά.
• Mέγιστη ταχύτητα: 925 Χλμ/ω. Εμβέλεια: 15.000 χλμ. Μέγιστο ύψος: 13.716 μ.
• Οπλισμός: 2 αυτόματα πυροβόλα 23 mm στον ουραίο πυργίσκο. Πύραυλοι: Έως 15.000 κιλά .
• Πλήρωμα: 6-7, πιλότος, συγκυβερνήτης, μηχανικός πτήσης, χειριστής συστήματος επικοινωνιών, πλοηγός, πυροβολητής ουράς, καθώς και πρόσθετος πλοηγός, αναλόγως της αποστολής.

[13] Το στρατηγικό βομβαρδιστικό Tu-160, νατοϊκή ονομασία «blackjack».

• Πλήρωμα: 4 άτομα. Μήκος: 54 μ. Οι Πτέρυγες του είναι μεταβλητής γεωμετρίας.  Άνοιγμα ανοιχτών πτερύγων: 35,65 μ. Κλειστών 50,7 μ. Ύψος: 13 μ. Κενό βάρος: 54.000 kg. Μικτό βάρος: 124,000 kg.
• Μέγιστη ταχύτητα: Mach 1,6 (1.900 χλμ/ω). Αυτονομία 12.300 χλμ. Προωθητικό σύστημα: Τέσσερις στροβιλοκινητήρες διπλής ροής Kuznetsov ΝΚ-32. Κενό: 110.000 kg. Mέγιστο βάρος απογείωσης: 275.000 kg
• Οπλισμός: 12 πύραυλοι κρουζ, ή 12 πυρηνικά βλήματα μικρού βεληνεκούς. 

[14] Το στρατηγικό βομβαρδιστικό Tu-22M3, νατοϊκή ονομασία «backfire».

• Σχεδίαση-κατασκευή Tupolev. Πρώτη παρουσίαση 1972. Παρήχθησαν 497 μονάδες. Πλήρωμα: 4 άτομα. 
• Μήκος: 42,4 μ. Οι Πτέρυγες του είναι μεταβλητής γεωμετρίας.  Άνοιγμα ανοιχτών πτερύγων: 34,28 μ. Κλειστών 23 μ. Ύψος: 11,05 μ. Κενό βάρος: 54.000 kg. Μικτό βάρος: 124,000 kg.
• Κινητήρες: 2 × Kuznetsov NK-25 turbofans. Μέγιστη ταχύτητα: Mach 1,8 (2.000 χλμ/ω). Εμβέλεια: 6.800 χλμ. Ακτίνα μάχης: 2.410 χλμ. Μέγιστο ύψος: 13.300 μ.
• Οπλισμός:  Ένα πυροβόλο GSh-23 των 23 mm GSh-23 (καθοδηγούμενο από ραντάρ στην ουρά)
• Μεταφορά ως τρεις πυραύλους κρουζ Kh-22. Ωφέλιμο φορτίο οπλισμού 24.000 kg (μέγιστο).

[15] Το Αεροπλάνο Εγκαίρου Προειδοποιήσεως και Ελέγχου (Early Warning an Control) Α-50.

 

• To A-50 (νατοϊκή ονομασία Mainstay) είναι αεροσκάφος εγκαίρου προειδοποιήσεως και ελέγχου, το οποίο κατασκευάζεται από τις εταιρεία Beriev και Ilyushin.
• Πρώτη παρουσίαση το 1978, σε υπηρεσία από το 1985. Μέχρι σήμερα κατασκευάσθηκαν 42 μονάδες, η τελευταία το 1992.
• Άνοιγμα πτερύγων 50 μ. Μήκος 49μ. Ύψος 15 μ. Βάρος 180 τον. Έχει 15μελές πλήρωμα. Το ραντάρ επιτηρήσεως έχει εμβέλεια  650 χλμ για εναέριους και 190 χλμ για επίγειους στόχους.
• Μπορεί να ελέγξει έως 10 μαχητικά αεροσκάφη. Έχει αυτονομία 4 ωρών σε αποστάσεις έως 1.000 χλμ.

[16] Το άρθρο συνέταξε ο δημοσιογράφος της της Wall Street Journal Μπερνάρ Λεβί [Bernard Lévy (1948), ένας από του ηγέτες του κινήματος «Νέοι Φιλόσοφοι». Οι απόψεις, ο πολιτικός ακτιβισμός και οι δημοσιεύσεις του έχουν αποτελέσει αντικείμενο αντιπαραθέσεων.
                                                                                                                           O Μπερνάρ Λεβί.

ΤΕΛΟΣ