Η Λέξη «ιστορία» προέρχεται από το ουσιαστικό «ἵστωρ» και περιέγραφε στην αρχαία ελληνική πρόσωπο το οποίο γνώριζε ένα θέμα καλά, ή ήταν αυτόπτης μάρτυρας ενός γεγονότος. Η λέξη «ἵστωρ» προέρχεται από το αρχαίο ρήμα «οἶδα» και «εἴδω», το οποίο σημαίνει, βλέπω, γνωρίζω. Οι λέξεις της καθομιλουμένης «είδηση, συνείδηση», προέρχονται από το «οἶδα». Η Κλειώ είναι η μούσα της ιστορίας, το όνομα της οποίας προέρχεται από το ρήμα «κλέω/κλείω» που σημαίνει δοξάζω, λαμπρύνω, αφηγούμαι. Ήταν κόρη του Διός και της Μνημοσύνης, όπως και οι λοιπές Μούσες.

Η μνήμη αποτελεί το θεμελιώδες χαρακτηριστικό του σκεπτόμενου ανθρώπου στο δρόμο για την πνευματική του ολοκλήρωση. Η δημιουργία της ιστορίας βασίσθηκε σ’ αυτή, προκειμένου να ανασυνθέσει με ακρίβεια γεγονότα του παρελθόντος, καταγράφοντας τα πεπραγμένα των ανθρώπων στην πορεία τους μέσα στον χρόνο. Κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να αποστασιοποιείται από αυτά που συμβαίνουν γύρω του. Γεννιόμαστε μέσα στην ιστορία και μέσα στην κοινωνία, δεν μας δίδεται πρόσκληση την οποία έχουμε την ευχέρεια να απορρίψουμε. Αποτελεί υποχρέωσή μας να γνωρίζουμε την ιστορία, γιατί βοηθά, στην δημιουργία εθνικής συνειδήσεως, στην αντιμετώπιση των προκλήσεων του παρόντος και στην υλοποίηση των σχεδίων μας για το μέλλον.

Το ιστορικό γεγονός πρέπει να αναπλάθεται με προσφυγή σέ όλες τις διαθέσιμες πηγές. Το αφήγημα πρέπει να απαντά στα ερωτήματα: Ποιος, τί, πού, πότε, πώς και γιατί. Τα πέντε πρώτα ερωτήματα είναι δύσκολο να αμφισβητηθούν όταν στηρίζονται σε ιστορικά τεκμήρια. Το «γιατί» επιβάλλεται να αποτελεί αντικείμενο ενδελεχούς διερευνήσεως. Το «γιατί» ερευνά τα αίτια και εξηγεί τα συμβάντα. Η εξέταση των ιστορικών γεγονότων οφείλει να στηρίζεται σε επιβεβαιωμένο αποδεικτικό υλικό. Τίποτα στη ιστορία δεν ήταν ποτέ αναπόφευκτό, αναπόδραστο, νομοτελειακό, αναπάντεχο, τυχαίο, προορισμένο να επιτύχει, ή να αποτύχει. Στους ανθρώπους αρέσει να αποδίδουν στην τύχη ή στην θεία βούληση, ότι είναι πέρα από τις δυνατότητες τους να αντιληφθούν.

Η επιμελημένη έρευνα έχει δείξει ότι το γεγονός με το πέρασμα του χρόνου παραμορφώνεται, ενώ ο μύθος, η παραπληροφόρηση(εκούσια ή ακούσια), η υπερβολή και η συγκάλυψη συσκοτίζουν την αλήθεια. Η διαστρέβλωση της ιστορίας είναι αποτέλεσμα της έφεσης των ανθρώπων να προσαρμόζουν το περιστατικό στα μέτρα τους και στις επιθυμίες τους. Για το σκοπό αυτό αφαιρούν ανεπιθύμητα συμβάντα και προσθέτουν πράξεις που δεν συνέβησαν. Με τον ίδιο τρόπο τροποποιούνται οι εικόνες των πρωταγωνιστών για να παρουσιάζονται ότι ενεργούσαν όπως εμείς επιθυμούμε. Οι πρωταγωνιστές μας ενδιαφέρουν για τις πράξεις τους και όχι για τον χαρακτήρα τους. Η ηθική τους πρέπει να μας απασχολεί στο βαθμό που επηρεάζει το «ἱστορικό γίγνεσθαι». Η καταδίκη ενός προσώπου λόγω του χαρακτήρος του, μπορεί να αποτελέσει το άλλοθι σε ολόκληρες κοινωνικές ομάδες, που τον υποστήριξαν και τον ανάδειξαν.

Ο άνθρωπος είναι η πιο περίπλοκη φυσική οντότητα και η συμπεριφορά του, αναλύεται και αυτή από ανθρώπους και όχι από άλλα είδη. Η ερμηνεία των γεγονότων διηθείται μέσα από τα πιστεύω, τις αρχές, τον χαρακτήρα, τα βιώματα, την ιδεολογία, την λογική, τις ιδεοληψίες, τις εμμονές, τον τόπο καταγωγής και τα απωθημένα εκάστου. Ὁ ήρωας για τους μεν, μπορεί να είναι ὁ προδότης για τους δε. Εις αυτήν την ζωή, έκαστος εξ ημών έχει το δικαίωμα να διατηρεί την άποψή του για οτιδήποτε. Ἡ ιστορική αλήθεια αποτελεί πολλές φορές θέμα οπτικής γωνίας, Υπό αυτή την έννοια μπορούμε να πούμε ότι, «Δεν υπάρχει αντικειμενικό ιστορικό αφήγημα»

Η ιστορία δεν είναι μυθιστόρημα το οποίο διαβάζουμε για να μας φτιάξει την διάθεση. Δεν πρέπει να γράφεται με όρους υστερίας, αλλά με νηφαλιότητα. Τα τεκμήρια δεν είναι δυνατόν να προσαρμόζονται στις προτιμήσεις του γράφοντος, ο οποίος δεν πρέπει να λειτουργεί σαν συνήγορος των αντιδίκων, ούτε σαν εισαγγελέας ή δικαστής, αλλά οφείλει να εκθέτει τα γεγονότα με σεμνότητα και ψυχραιμία. Η ιστορική έρευνα πρέπει να αποκτά τα χαρακτηριστικά καθάρσεως, τόσο για τον γράφοντα, όσο και για τον αναγνώστη.

Σε όλες τις περιόδους υπάρχουν οι νικητές και οι ηττημένοι. Η ιστορία γράφεται κυρίως από τους νικητές, αλλά «η αλήθεια είναι μία και μόνο». Ορισμένες φορές αποκαλύπτεται και άλλες παραμένει θαμμένη. Θα χρησιμοποιήσω μια κοινότυπη έκφραση: «Η ιστορία παράγει περισσότερη αλήθεια απ’ όση μπορούμε να καταναλώσουμε». Επιλέγω το απ’ όση επιθυμούμε να καταναλώσουμε. Ο Γάλλος διπλωμάτης και φιλόσοφος Ζοσέφ ντε Μαίστρ(1753-1821) υποστήριζε ότι: «Η ιστορία είναι μια διαρκής συνωμοσία εναντίον της αλήθειας».

Η ιστορία αποκαλύπτει την αλήθεια και ερμηνεύει τα μυστήρια της ζωής, σε αντίθεση με τη μυθοπλασία που αποκρύπτει το πραγματικό και γιγαντώνει το φανταστικό. Η αλήθεια μας προσγειώνει επί του εδάφους και προλαμβάνει τις πτώσεις από τα σύννεφα. Μπορεί να μην μας αρέσει, να την θεωρούμε άχαρη, πεζή και άοσμη, είναι όμως η αλήθεια. Και όπως είπε οι Διονύσιος Σολωμός «Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθές». Αυτή είναι η άποψή μου.